Хурок дар рузгори инсон як чизи аз хама мухим ба хисоб меравад.Имруз таваччухи чомеаи чахони аз чумла Созмони бонуфузи ЮНЕСКО ба фархангу суннатии халкхо беш аз пеш зиёд шудааст.Тибки конвенсияи ЮНЕСКО оид ба хифзи мероси фарханги гайримодди,хар як давлат намунахои фархангии худро аз чумла таомхои анъанавии кишварашонро омухта истодаа,дар руйхати алоида ба кайд гирифтаанд .Точикистон низ дар катори ин кишвархо фаъолият дорад.
Таомхои милли ё махалли як бахши мухими фарханги гайримоддии миллати точик ба хисоб меравад.Аз кадимулаён занхои хунарманди точик таомхои суннати анвои нонхо,хуришхо ва ширворихоро барои ахли хонавода хамаруза тайёр мекарданд.Зиёдии онхоро дар иду чашнхо омода намуданд.Баъзе оилахо барои рузгори худро пеш бурдан хурокро омода сохта дар бозор ба фуруш бароварданд.Таомхои милли бо рангорангии худ мазмунхои фархангию эстетики ва эътикодию ичтимоиро иникос менамоянд.
Дар Бадахшон хурокхои зиёди суннатии гуногун мавчуд аст. Дакиктарин маълумотхоро оиди онхо аз Азорабекова Ширингул ходими илмии шубаи таърих ,мардумшиноси ва бостоншиносии институти илмхои гуманетарии ВМКБ ба номи Баходур Искандаров пурсон шудем ва он кас чунин ибрози акида намуданд.Дар замони имруза,гуфтан мумкин аст ,ки таомхои мардуми кам тайёр карда мешаванд.Баъзе н6амуди хурокхо хатто ру ба фйаромуши овардаанд.Аз сухбат бо одамони калонсол маълум гардид,хурокхое ки замони пеш тайёркарда мешуданд хакикатан ба саломатии инсонтаъсири мусбат мерасониданд.Чун мо тадкикот бурдем дар Бадахшон наздики 11 намуди нон ва зиёда аз 30 намуди хурок тайёр карда мешуд.Хурокхои махаллии бадахшони асосан ба се кисмат,анъанави,сунъати ва идона чудо мешаванд.
Яке аз натичахои тараккиёти моди дар Помир,ин аз байнравии хурокхои махалли ки мардуми зиёд алакай онхоро дар хотир надоранд.Чун аз як сокини чамоати Навободи нохияи Шугнон,ВМКБ савол кардам.Чаро хурокхои махаллии Помири имрузхо хело кам истифода мешаванд?Вай чунин посух дод. Аз хамаи хурокхои дустдоштаи ман ОШ ва Амоч мебошанд.Дар айёми кудаки бибиям инхоро тез -тез омода карданд.Чавон шудем баъд модарам кам-кам чунин хурокхоро омода кард.Завчаам бошад тарзи омода кардани хурокхои суннатиро нафахмид,духтаронам бошад танхо номхояшонро мешиносанду халос.Наберагонам хатто оиди ин номхо тасаввуроте хам надоранд.Хотиррасон бояд кард ки дониши парвариш ва тайёр кардани гизо факат то замоне, ки он истифода мегардад,дар ёд мемонад.Бисёрии хотирот дар дасти халк махфуз аст.
Гарчанде ки аксари таомхои анъанави арзиш доранд,тайёр кардани онхо барои занон,ки хам дар хона ва хам берун аз он кор мекунанд гуё бори иловаги мегардад.Вакте ки гизохои тайёр дар бозорхо ва ошхонахо дастрас мебошанд,зарурати хуроки хуби махалли пухтанро аз байн бурдааст.Аз як тараф агар омодашавии хурду хурок осон гардидааст,аз тарафи дигар ин ба нобудшавии хурокхои махалли оварда мерасонад.
Имруз дар маркази ВМКБ шахри Хоруг бисёр кафе,ошхона,тезтаёрхо фаъолият доранд ва машхуртарини инхо "Чарс ва Калифорна"мебошанд.Ба ин кафехо мизичони бенихоят зиёд таомхури медароянд.Чун дохили ин чойхо худи банда гашт руйхати махсулоти хурокаи онхоро дид дар он якгонто хуроки махаллии бадахшони дида нашуд.Дар ин чойхо посух доданд ки хамагон талабгори хурокхои аврупоианд.
Чун аён аст чамъият бо суръати баландба пеш меравад,аммо чархи таърихро кафо гардондан намешавад.Бояд хафтае як бор дар хонадони хар шахс хуроки махали пухта шавад.Аз хотирхо зудуда нашавадЧун ки гизои солим барои чисму чони солим раво аст.
Таомхои милли ё махалли як бахши мухими фарханги гайримоддии миллати точик ба хисоб меравад.Аз кадимулаён занхои хунарманди точик таомхои суннати анвои нонхо,хуришхо ва ширворихоро барои ахли хонавода хамаруза тайёр мекарданд.Зиёдии онхоро дар иду чашнхо омода намуданд.Баъзе оилахо барои рузгори худро пеш бурдан хурокро омода сохта дар бозор ба фуруш бароварданд.Таомхои милли бо рангорангии худ мазмунхои фархангию эстетики ва эътикодию ичтимоиро иникос менамоянд.
Дар Бадахшон хурокхои зиёди суннатии гуногун мавчуд аст. Дакиктарин маълумотхоро оиди онхо аз Азорабекова Ширингул ходими илмии шубаи таърих ,мардумшиноси ва бостоншиносии институти илмхои гуманетарии ВМКБ ба номи Баходур Искандаров пурсон шудем ва он кас чунин ибрози акида намуданд.Дар замони имруза,гуфтан мумкин аст ,ки таомхои мардуми кам тайёр карда мешаванд.Баъзе н6амуди хурокхо хатто ру ба фйаромуши овардаанд.Аз сухбат бо одамони калонсол маълум гардид,хурокхое ки замони пеш тайёркарда мешуданд хакикатан ба саломатии инсонтаъсири мусбат мерасониданд.Чун мо тадкикот бурдем дар Бадахшон наздики 11 намуди нон ва зиёда аз 30 намуди хурок тайёр карда мешуд.Хурокхои махаллии бадахшони асосан ба се кисмат,анъанави,сунъати ва идона чудо мешаванд.
Яке аз натичахои тараккиёти моди дар Помир,ин аз байнравии хурокхои махалли ки мардуми зиёд алакай онхоро дар хотир надоранд.Чун аз як сокини чамоати Навободи нохияи Шугнон,ВМКБ савол кардам.Чаро хурокхои махаллии Помири имрузхо хело кам истифода мешаванд?Вай чунин посух дод. Аз хамаи хурокхои дустдоштаи ман ОШ ва Амоч мебошанд.Дар айёми кудаки бибиям инхоро тез -тез омода карданд.Чавон шудем баъд модарам кам-кам чунин хурокхоро омода кард.Завчаам бошад тарзи омода кардани хурокхои суннатиро нафахмид,духтаронам бошад танхо номхояшонро мешиносанду халос.Наберагонам хатто оиди ин номхо тасаввуроте хам надоранд.Хотиррасон бояд кард ки дониши парвариш ва тайёр кардани гизо факат то замоне, ки он истифода мегардад,дар ёд мемонад.Бисёрии хотирот дар дасти халк махфуз аст.
Гарчанде ки аксари таомхои анъанави арзиш доранд,тайёр кардани онхо барои занон,ки хам дар хона ва хам берун аз он кор мекунанд гуё бори иловаги мегардад.Вакте ки гизохои тайёр дар бозорхо ва ошхонахо дастрас мебошанд,зарурати хуроки хуби махалли пухтанро аз байн бурдааст.Аз як тараф агар омодашавии хурду хурок осон гардидааст,аз тарафи дигар ин ба нобудшавии хурокхои махалли оварда мерасонад.
Имруз дар маркази ВМКБ шахри Хоруг бисёр кафе,ошхона,тезтаёрхо фаъолият доранд ва машхуртарини инхо "Чарс ва Калифорна"мебошанд.Ба ин кафехо мизичони бенихоят зиёд таомхури медароянд.Чун дохили ин чойхо худи банда гашт руйхати махсулоти хурокаи онхоро дид дар он якгонто хуроки махаллии бадахшони дида нашуд.Дар ин чойхо посух доданд ки хамагон талабгори хурокхои аврупоианд.
Чун аён аст чамъият бо суръати баландба пеш меравад,аммо чархи таърихро кафо гардондан намешавад.Бояд хафтае як бор дар хонадони хар шахс хуроки махали пухта шавад.Аз хотирхо зудуда нашавадЧун ки гизои солим барои чисму чони солим раво аст.
Комментарии
Отправить комментарий